Klauzula sumienia
Klauzula sumienia to ustawa, który pozwala lekarzom nie zrealizować świadczenia usług, w sytuacji usługi naruszającej jego przekonania moralne i religijne. Klauzula sumienia ma na celu ochronę praw pracowników służby zdrowia, którzy mogą być zobowiązani do przeprowadzenia procedur, sprzecznych z ich własnymi przekonaniami moralnymi lub religijnymi. Klauzula została opublikowana w ustawie o zdrowiu i opiece społecznej z 2008 r. i od tego czasu została poprawiona. Jest kilka szczególnych sytuacji, kiedy lekarze powołują się właśnie na klauzulę sumienia. Z reguły dotyczy to eutanazji, aborcji czy antykoncepcji.
Warto wiedzieć, że nie zawsze lekarz ma prawo powołać się na klauzulę sumienia. W przypadku trudnych okoliczności, gdy pojawia się ryzyko uszkodzenia ciała lub zgonu, należy udzielić pomocy bez względu na własne przekonania. Szczególnie, jeśli kobieta zostanie przyjęta do szpitala z uszkodzeniem macicy po aborcji, a jej stan jest ciężki, lekarz jest zmuszony prawem do udzielenia jej niezbędnej pomocy medycznej.
Klauzula sumienia – nowelizacja ustawy
Kiedyś w ustawie o zawodzie lekarza i lekarza dentysty z 5 grudnia 1996r. znajdował się zapis, który umożliwiał lekarzowi odmówić świadczenia medycznego, niezgodnego z jego własnym przekonaniem. Jeżeli doszło do wymienionej sytuacji, lekarz musiał odnotować taką sytuację w dokumentacji medycznej oraz wskazać inną placówkę medyczną, gdzie pacjent może zrealizować świadczenia medyczne.
Ten zapis został jednak zmieniony. Teraz, lekarz nie ma obowiązku wskazać innej placówki medycznej tylko sam podmiot leczniczy, gdzie pacjent się zgłosił. Poza tymi zmianami, dalej jest zapis o tym, że “lekarz musi udzielić pomocy w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu może spowodować ciężkie uszkodzenie ciała, niebezpieczeństwo utraty życia, ciężki rozstrój zdrowia.”
Aborcja – czy lekarz może powołać się na klauzulę sumienia?
Lekarz na terenie Polski ma możliwość odmówić przeprowadzenia zabiegu aborcji, powołując się na klauzulę sumienia. Przerwanie ciąży jest możliwe tylko w 2 przypadkach:
- gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub stanu zdrowia ciężarnej,
- gdy pojawia się uzasadnione podejrzenie, że ciąża pojawiła się w wyniku czynu zabronionego (np. kazirodztwo, gwałt).
Przeczytaj o tym, jak wygląda aborcja w Polsce!
Czy klauzula sumienia jest potrzebna?
Osoby nie popierające klauzuli sumienia sądzą, że lekarze powinni być liberalni na światopogląd pacjentów. Uważają, że pracownicy służby zdrowia nie powinni oceniać swoich pacjentów na podstawie osobistych przekonań, a zamiast tego skupiać się na ich zdrowiu i ochrony życia. Mając na uwadze statystyki, lekarze w Polsce często powołują się na klauzulę sumienia, kiedy pacjentka wymaga przepisania tabletki “dzień po”, czy antykoncepcję. Patrząc z tej perspektywy, duża grupa kobiet z jednością uważa, że jest to naruszenie wolności i ich możliwości.
Oczywiście, zawsze jest druga strona medalu. Obecnie w Polsce jest grupa, która popiera klauzulę sumienia. Uważają, że jeśli nie ma ochrony dla osób, które nie mogą lub nie chcą brać udziału w pewnych praktykach, są zmuszeni do rezygnacji z pracy lub byliby dyskryminowani przez pracodawców.
Szukasz pomocy? Przeczytaj o aborcji w Czechach i zadzwoń już dziś!
