Spis treści
Co to jest tabletka „dzień po”?
Antykoncepcja awaryjna zapobiega zajściu w ciążę po napaści seksualnej, niepowodzeniu antykoncepcji (najczęściej przerwanie ciągłości prezerwatywy) lub stosunku bez zabezpieczenia. Ponieważ ma silne działanie, nie należy stosować jej jako stałą metodę antykoncepcji. Częste stosowanie tabletek „dzień po” może spowodować zaburzenia hormonalne. Nie należy ich więc traktować jako jedną z metody antykoncepcji, a skorzystać z innej metody zapobiegania ciąży.
W jakiej sytuacji używana jest tabletka „dzień po”?
Antykoncepcja awaryjna służy do zapobiegania ciąży, gdy stałe sposoby zawiodły lub nie były stosowane we właściwy sposób, np. tabletki antykoncepcyjne zostały zapomniane lub doszło do pęknięcia prezerwatywy. Powodem jest również nieużycie żadnej metody antykoncepcji. Może być stosowany przez osobę, która została zmuszona do seksu lub zgwałcona. Antykoncepcja awaryjna wymiennie jest nazywana „pigułka dzień po”, ponieważ należy ją zażyć tak szybko, jak to możliwe.
Skuteczność antykoncepcji awaryjnej jest największa w przeciągu 72 godzin lub 120 – w zależności od rodzaju leku. Gdy zastosowana metoda antykoncepcji zawiodła jest więc niewielu czasu na odpowiednią reakcję. Tabletkę należy przyjąć jak najszybciej.
Jak działa antykoncepcja awaryjna?
Pigułki „dzień po” działają w dwóch obszarach:
- Zablokowanie lub opóźnienie owulacji: Jeśli owulacja jeszcze nie wystąpiła, pigułki „dzień po” mogą wpływać na proces zablokowania lub opóźnienia uwalniania komórki jajowej. To istotne, ponieważ uniemożliwia to połączenie plemnika z jajeczkiem.
- Utrudnienie plemnikom dostępu do komórki jajowej: Pigułki te wpływają na gęstość śluzu szyjkowego, co utrudnia plemnikom dotarcie do komórki jajowej. Dodatkowo, istnieje nieznaczny wpływ na zmniejszenie grubości endometrium, co zmniejsza prawdopodobieństwo zagnieżdżenia się zapłodnionej komórki jajowej.
W skrócie, te dwie istotne funkcje wpływają na skuteczną prewencję przed połączeniem plemnika z komórką jajową oraz jej zagnieżdżeniem się w błonie śluzowej macicy. Ostateczny efekt to znaczące obniżenie szansy na zajście w ciążę po niezabezpieczonym stosunku.
Rodzaje antykoncepcji awaryjnej
EllaOne to lek, który służy do zapobiegania niechcianym ciążom. Octan uliprystalu był od dawna stosowany w leczeniu, później znalazł zastosowanie w EllaOne. Tabletka wykazuje skuteczność przez 120 godzin po niezabezpieczonym stosunku. Im szybciej ją zażyjesz, tym większe prawdopodobieństwo, że unikniesz ciąży.
Escapelle, czyli antykoncepcja awaryjna składająca się z lewonorgestrelu. Przyjmujemy ją doustnie, a działa antykoncepcja awaryjna poprzez uwalnianie dużej ilości lewonorgestrelu do krwiobiegu. Lewonorgestrel zagęszcza śluz szyjki macicy, uniemożliwiając plemnikom przedostanie się do komórki jajowej i jej zapłodnienie. Tabletkę Escapelle spożywamy do 72 godzin po stosunku.
W sytuacji, w której pacjentka zwymiotuje pigułkę po 3 godzinach od spożycia trzeba przyjąć drugą dawkę.
Tabletka „dzień po” nie jest sposobem usuwania ciąży (sprawdź co to aborcja farmakologiczna) tylko formą antykoncepcji, która utrudnia zajście w ciążę w gdy dojdzie do stosunku bez zabezpieczenia. Działa na zasadzie zapobieganiu zagnieżdżenia zarodka, który jest niezbędnym elementem do zajścia w ciążę. Kobieta nie może zajść w ciążę, gdy po stosunku w krótkim czasie zabrała tabletkę dzień po.
WAŻNE – jeżeli kobieta zaszła już w ciąże, a potem zabrała tabletkę “dzień po” to sama tabletka nie usunie ciąży. W tej sytuacji zachęcamy do rozważenia wizytę w naszej klinice Stonava w celu wykonania aborcji w Czechach.
Skutki uboczne zastosowania antykoncepcji awaryjnej
Udowodniono, że antykoncepcja awaryjna jest bezpieczna dla kobiet w każdym wieku, w tym nastolatek. Efekty uboczne są zwykle lekkie i nie wymagają interwencji medycznej. Do powszechnych skutków ubocznych antykoncepcji awaryjnej należą nudności, tkliwość piersi, zawroty głowy, zmiany menstruacyjne.
Antykoncepcja awaryjna nie ma trwałych efektów ubocznych i nie wpływa na ogólną płodność, więc może być stosowana w celu zabezpieczenia przed ciążą w niespodziewanych sytuacjach. Antykoncepcję awaryjna zdobędziesz w Polsce wyłącznie na receptę, podobnie jak w wielu państwach. Receptę może przepisać każdy lekarz (nie tylko ginekolog).
Podsumowanie
Antykoncepcja awaryjna stanowi istotną opcję zapobiegania niechcianej ciąży, dostępną w postaci preparatów, takich jak EllaOne czy Escapelle. Obejmuje ona skuteczne działanie przez określony czas po niezabezpieczonym stosunku, podkreślając wagę szybkiego podjęcia decyzji w celu maksymalizacji efektywności. Warto zdawać sobie sprawę, że antykoncepcja awaryjna nie jest metodą usuwania już istniejącej ciąży, lecz formą prewencji przed zagnieżdżeniem zarodka. Pomimo ewentualnych skutków ubocznych, takich jak lekkie nudności czy zmiany menstruacyjne, ta forma antykoncepcji jest ogólnie bezpieczna dla kobiet w różnym wieku. Niemniej jednak, zaleca się korzystanie z niej zgodnie z zaleceniami lekarza, a dostęp do antykoncepcji awaryjnej w Polsce, podobnie jak w wielu krajach, wymaga recepty. Warto podkreślić, że rozwaga i edukacja na temat różnych rodzajów antykoncepcji awaryjnej są kluczowe dla świadomych i odpowiedzialnych decyzji dotyczących zdrowia reprodukcyjnego.
